Wat is gestalttherapie?
Gestalttherapie is een ervaringsgerichte, procesgerichte vorm van psychotherapie en heeft als doel dat je (emotioneel) stevig op je eigen benen (leert) staan en zelf verantwoordelijkheid neemt voor jouw doen en laten.
Gestalttherapie is experimenteel van karakter. Ze geeft cliënten meer mogelijkheden om hun eigen levensvragen en problemen op een creatieve wijze te hanteren. Hierdoor is Gestalttherapie bij uitstek geschikt om psychische stoornissen zoals neuroses, depressies, angsten, psychosomatische klachten, verwerkingsvragen, stress en burn-out te behandelen.

Gestalttherapie als kans
Gestalttherapie geeft jou de kans om gevoelens, jouw verlangens, ideeën, gedachten en handelingen beter op elkaar af te stemmen. Gestalttherapie leert jou het verschil ervaren tussen: ‘ik wil’ en ‘ik moet’ en tussen ‘ik kan niet’ en ‘ik wil niet’. Via gestalttherapie kun jij leren waardering op te brengen voor de verschillen tussen jou en de ander én kun je leren daar creatief mee om te gaan.

Gestalttheorie
De Gestalttherapie vertrekt vanuit een veldtheorethische opvatting: de onophoudelijke uitwisseling tussen een mens en zijn omgeving. Het individu is onvermijdelijk deel van een veld (omgeving), zijn gedrag kan uitsluitend begrepen worden als functie van dit totale veld dat het individu én zijn omgeving (gezin, werk, relaties, de wereld) omvat.

De wisselwerking tussen individu en omgeving krijgt vorm op de plaats waar ze elkaar ontmoeten: de contactgrens. Mensen ervaren psychische problemen op die momenten waarop het contact met hun omgeving verstoord is en ze niet in staat zijn om dat verstoorde evenwicht te herstellen.

Echt contact maken
Volgens de gestalttheorie is contact voor mensen even noodzakelijk als zuurstof en water. Om die reden wordt de gestalttherapie de psychotherapie van het CONTACT genoemd.  Uitgangspunt bij gestalttherapie is dat jij contact met jezelf, met jouw omgeving en met anderen gaat ervaren. Volgens de gestaltbenadering ervaar je als mens psychische problemen wanneer het contact met jouw omgeving verstoord is en je niet in staat bent om dat te herstellen. Wanneer je jouw contactproces met jouw omgeving of met jezelf onderbreekt (bijv. je trekt je terug uit het contact), blijft een behoefte onvervuld, belemmert het je groei en zit je met een onaffe zaak (of onafgemaakte gestalt). Op dat punt groeit je bewustzijn niet. Wanneer dat contactproces alsnog voortgang kan vinden door het opsporen van die onaffe zaken (vaak is dat oud zeer) door te  verwerken en los te laten, wordt de onaffe zaak voltooid (voltooien van de gestalt) en groei je alsnog! In het opsporen van onaffe zaken zijn lichamelijke klachten, angsten, irritaties, gevoelens van onvrijheid, lusteloosheid, rusteloosheid, psychosomatische klachten, dromen, etc.  van groot belang.

Herstellen van het contact
De psychotherapie van de Gestaltbenadering is er op gericht om de cliënt te helpen zich anders op te stellen op de contactgrens, waardoor hij weer verantwoordelijkheid kan nemen voor zijn eigen leven. Het bevorderen van het lichamelijk gewaarzijn, het leren concentreren op het lichamelijke en het zintuiglijke, is hierbij een belangrijk instrument. In de therapeutische relatie kunnen cliënten opnieuw leren om contact te maken met zichzelf en hun omgeving, zodat ze weer dichter bij het eigen beleven kunnen functioneren.
Klik hier voor een filmpje van Ien van Duijnhoven om een kleine en speelse introductie te zien van wat gestalttherapie is: gestalttherapie is de psychotherapie van het contact, waarbij het contact en de ontmoeting tussen cliënt en therapeut in de therapeutische relatie erg belangrijk is.

Je lichaam liegt niet
Als therapeut sta ik niet alleen stil bij jouw problemen zelf, maar leg ik juist meer nadruk  op de manier waarop je ze ervaart. De aandacht is vooral gericht op wat jouw zintuigen waarnemen en wat je lijfelijk ervaart. Dat geeft vaak een directer antwoord op levensvragen dan jouw gedachten. Door je te concentreren op het lichamelijke en zintuigelijke, leer je opnieuw contact te maken met je eigen beleving en op creatieve wijze met je problemen om te gaan.  Vanuit een nieuwe manier van kijken en ervaren van jezelf, verander je je gedachten en je gedrag.

Diepgang in je contacten
Gestalttherapie is op eigen benen staan, iets dat iedereen kan leren. Deze zelfwerkzaamheid helpt jou met de bevrijding van onnodige zelfbeperkingen: angst, verwarring, lusteloosheid e.d. Deze onplezierige verschijnselen, waar we allemaal bij tijden aan lijden, brengen we zelf teweeg. Je kunt bewuster leren worden en kiezen hoe je reageert op de onplezierige gebeurtenissen in je leven. En bewust worden dat je zelf een grote bijdrage hebt aan je ongemakken in plaats van aannemen dat je eenmaal “zo in elkaar zit” en al je energie gebruiken om het met jezelf uit te houden. Onze cultuur leert ons namelijk dat het belangrijker is te voldoen aan de verwachtingen, die de omgeving aan ons stelt, dan onze innerlijke behoeften als leidraad te nemen. Hierdoor vervreemden we van ons zelf, raken we verstrikt in rolgedrag en ervaren weinig tot geen diepgang meer in onze relaties. Totdat we zelf de regie in handen nemen en onze innerlijke diepere behoeften volgen.

Worden wie we zijn….
Om te worden wie we zijn, hebben we onze omgeving nodig – onze partner, familie en vrienden. Alleen via de ander kunnen we onze CONTACTGRENS leren kennen. Juist door te botsen en elkaar wel of niet te ontmoeten, beseffen we waar onze knelpunten zitten en wat we zouden willen veranderen.

Persoonlijkheidsleer en diagnostiek
Gestalttherapie heeft een eigen persoonlijkheidstheorie, die verklaard wordt vanuit het veldtheoretisch uitgangspunt. De centrale vraag is wat de cliënt hier-en-nu nodig heeft om te functioneren op de contactgrens. De theorie onderscheidt daartoe drie functioneringswijzen: id, ego en persoonlijkheid.

Uitgaande van deze theorie neemt Gestalttherapie een procesdiagnostisch standpunt in, waarbij een beeld gevormd wordt van de cliënt en zijn moeilijkheden in wisselwerking met zijn omgeving. Een Gestaltdiagnose is een fenomenologische procesbeschrijving van de cliënt op de contactgrens. Daarnaast spreek ik als geregistreerde Gestalttherapeut en GZ psycholoog de taal van DSM V, zoals die in andere therapieën als diagnostisch instrument wordt gehanteerd.